İnsan davranışı ve duygularını inceleyen psikolojik modellerden yararlanılarak geliştirilmiştir.
Bilimsel bir zemin üzerine kurulu olup birçok psikiyatrik bozukluk ve geniş bir sorun alanında etkili olduğu kanıtlanmış güvenilirliği ve geçerliliği yüksek bir psikoterapi yaklaşımıdır.
Bilişsel Davranışçı Terapi düşüncelerimizin, ne hissettiğimizi ve nasıl davrandığımızı ne şekilde etkilediğini vurgulayan yapılandırılmış bir terapi modelidir. Bilişsel kuram ruhsal problemlerin nedeni olarak olumsuz düşünce ve inançları göstermektedir. Bu olumsuz olan düşünce ve inanışlar biyolojik ya da çevresel bir faktöre bağlı olarak ortaya çıkıp sürmeye devam edebilir. Amaç, bu işlevsel olmayan düşüncelerin ve inanışların yerine işlevsel olanlarının konulup kişinin daha fonksiyonel hale gelmesidir. Kişi otomatik ve fonksiyonel olmayan düşüncelerinin farkına varınca dış dünyaya ve olaylara bakış açısı değişir. Böylelikle gerçeğe uygun şekilde düşünmeye başlar.
Terapi sürecinde, danışanların şimdiki zamanda yaşadıkları sorunların nedenlerini bulmak için geçmişlerinde yaşadıkları olaylara gidilmekte ve bu olaylar incelenmektedir. Bunun nedeni ise danışanların yaşadıkları sorunlarının kaynağının geçmişe dayanması ve izlerinin bugüne yansıyarak, bugün de devam etmesidir. Geçmişte yaşanan olumsuz durumlar, bireylerin şimdiki zamanda yaşadıkları sıkıntıların veya mantık dışı, negatif düşüncelerin nedenidir.
Bilişsel davranışçı terapinin başarılı olabilmesi için danışan ve terapistin iş birliği içerisinde çalışması gerekmektedir. Danışanların sürece dahil olmadığı ve tepki vermediği bir tedavide başarı olasılığı oldukça düşüktür. Bu sebeple bilişsel davranışçı terapide, danışanlar sıklıkla evde yapacakları uygulamalar verilir. Bu uygulamalar danışanların daha önceden yapamadıkları bir şeyi ufak adımlarla da olsa yapması veya bir günlük tutarak gün içerisinde neler yaptığını ve neler hissettiğini yazması olabilir. Danışanlar tarafından tutulan günlükler, duygularını ve düşüncelerini daha net anlamaları ve olumsuzlukları, karmaşaları çözmeleri için çok iyi bir yoldur